Τα οπτικά σήματα από το διώροφο του Καλικάρη μέχρι και το 1922
Από τις αρχαιοελληνικές φρυκτωρίες, στα οπτικά μηνύματα της Ιταλοκρατίας.
Οι φρυκτωρίες ήταν ένα σύστημα επικοινωνίας των αρχαίων Ελλήνων για την μετάδοση μηνυμάτων σε μακρινές αποστάσεις. Για την αποστολή των μηνυμάτων χρησιμοποιούσαν την ηλιακή ακτινοβολία και την φωτιά από την καύση των ξύλων.
Το 1888, επί Τουρκοκρατίας, ο Δ. Οικονομόπουλος αναφέρεται στις δυο αρχαιοελληνικές φρυκτωρίες που υπήρχαν στην Λέρο. Η πρώτη του Παλιόκαστρου στον Ξερόκαμπο και η δεύτερη του Παρθενίου. Και οι δυο ήταν φρυκτωρίες ελλιμενισμού των πλοίων. Ακόμα και σήμερα, με μια προσεκτική επιτόπια έρευνα, μπορούμε να δούμε σε συγκεκριμένες κορυφές των βουνών μας θεμέλια από τα κτίσματα των φρυκτωριών.
Ήταν ένα οργανωμένο περιφερειακό δίκτυο επικοινωνίας, που σκοπός του ήταν να ειδοποιεί τους κατοίκους του νησιού για τον επερχόμενο εχθρό. Έτσι, οι κάτοικοι αυτού του νησιού επί βυζαντινών χρόνων, μετά την προειδοποίηση ταμπουρωνόντουσαν έγκαιρα στο κάστρο της Παναγίας για να προστατευτούν.
Οι Ιταλοί αμέσως μετά την εκδίωξη των Τούρκων από τα νησιά το 1912, φρόντισαν να εδραιώσουν την θέση τους με πρώτο τους μέλημα να οργανώσουν την απαραίτητη επικοινωνία μεταξύ των νησιών. Μελέτησαν λοιπόν το σύστημα λειτουργίας των φρυκτωριών και με τον αντίθετο πλέον τρόπο, από το Κάστρο της Παναγίας ειδοποιούσαν τις περιφερικές σκοπιές του νησιού μας, και αυτές με την σειρά τους μετέφεραν τα οπτικά μηνύματα που ήθελαν στα γύρω νησιά, Πάτμο Λειψό και Κάλυμνο.
Έτσι, με βάση την προφορική μαρτυρία του αείμνηστου Γεώργιου Βαλσαμή, στην στροφή της Νικολούδαινας και δίπλα στην πηγή του Καλικάρη, υπάρχει ένα διώροφο σπίτι. Σε αυτό το σπίτι οι Ιταλοί εγκαταστήσανε την Ιταλική Κρατική Υπηρεσία Οπτικού Τηλέγραφου.
Με ένα κάτοπτρο και με την βοήθεια των ηλιακών αχτίνων, μετέφεραν το μήνυμα που ήθελαν στο Κάστρο. Ο τρόπος αυτός της επικοινωνίας εδραιώθηκε και επάνω στο κάστρο της Παναγίας, έκτισαν φυλάκιο-παρατηρητήριο όπου υπήρχε σε μόνιμη βάση ο δεκανέας, με τέσσερις στρατιώτες- σηματωρούς.
Έτσι λοιπόν από το συγκεκριμένο σπίτι, όποτε υπήρχε ήλιος έστελναν το οπτικό σήμα απέναντι στο κάστρο της Παναγίας και από εκεί ο δεκανέας – σηματωρός του Κάστρου το έστελνε με την ίδια μέθοδο του κατόπτρου, στην κορυφή του βουνού Κλειδί και από εκεί απέναντι στην κατ’ αντίκρυ Λειψό και Πάτμο. Το ίδιο γινόταν με το βουνό της Σκουμπάρδας και αυτό με την σειρά του έστελνε τα μηνύματα στο διπλανό νησί της Καλύμνου.
Το σύστημα των οπτικών μηνυμάτων χρησιμοποιήθηκε έως και το 1922. Αργότερα οι τηλεπικοινωνίες εξελίχθησαν και τα οπτικά σήματα επικοινωνίας μεταξύ των νησιών, αντικαταστάθηκαν από ασύρματα και ενσύρματα συστήματα επικοινωνίας Τα ειρηνικά χρόνια πέρασαν γρήγορα. Κατά την διάρκεια των βομβαρδισμών, καταστράφηκαν σε πολλά σημεία τα επίγεια αλλά και τα υπόγεια καλώδια, με αποτέλεσμα να χαθεί η απαραίτητη επικοινωνία μεταξύ των πυροβολαρχιών που ήταν διάσπαρτες στο νησί της Λέρου. Έτσι η επικοινωνία των οπτικών μηνυμάτων με τους καθρέφτες, φάνηκε και πάλι χρήσιμη σε μια πολύ δύσκολη στιγμή για το νησί μας.
Δείτε το πλήρες φωτογραφικό άλμπουμ ΕΔΩ
#ΣημείαΕνδιαφέροντος #ΛεριακήΓη #Κτίρια #ΑθέατηΛέρος #Λέρος #Λερος #Greece #Leros #LerosHistory
Λάβετε τις επόμενες αναρτήσεις στο email σας κάνοντας εγγραφή
Τα άρθρα στο παρόν ιστολόγιο, έχουν συγγραφεί και δημοσιευθεί στο facebook σε προγενέστερο χρόνο.