Τα γεωπολιτικά συμφέροντα των συμμάχων καθόρισαν την τύχη της Δωδεκανήσου

Συλλογή φωτογραφιών

Δωδεκάνησα... Ένας τόπος που έμεινε σκλαβωμένος για περισσότερα από 600 χρόνια. Από τους Ιωαννίτες ιππότες, στην σκλαβιά των Τούρκων, από εκεί στην Ιταλοκρατία και αμέσως μετά σε Γερμανική κατοχή και έπειτα στην Αγγλική διοίκηση.

Χάρτης των Δωδεκανήσων

Η Ελλάδα από τον Οκτώβριο του 1944 έχει απελευθερωθεί, όμως τα Δωδεκάνησα παραμένουν υπό την γερμανική κατοχή. Τον Μάιο του 1945 οι ναζί υποχρεωθήκαν να παραδοθούν στις συμμαχικές δυνάμεις. Στις 10 Φεβρουαρίου 1947, υπογράφθηκε η Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων, μεταξύ των 21 συμμαχικών δυνάμεων του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου και της Ιταλίας, όπου ανάμεσα σε άλλα εκχωρήθηκαν και τα Δωδεκάνησα στην Ελλάδα.

Υπογραφή της Συνθήκης

Όπως γνωρίζουμε η Ιταλία κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν κατ’ αρχάς σύμμαχος της Χιτλερικής Γερμανίας. Όμως μετά την κατάληψη της Ρώμης από τους συμμάχους η νέα της κυβέρνηση προσχώρησε στις συμμαχικές δυνάμεις. Έτσι πολεμάει εναντίον των Γερμανών, κάτι που συμβαίνει και στα κατεχόμενα από την Ιταλία Δωδεκάνησα στα οποία διεξάγονται σφοδρές μάχες, όμως στο τέλος καταλαμβάνονται από τους Γερμανούς επιτιθέμενους. Το Μάιο του 1945 οι σύμμαχοι καταλαμβάνουν τα Δωδεκάνησα τα οποία περνούν σε Αγγλική διοίκηση. Με το τέλος του πολέμου και ενώ η υπόλοιπη Ελλάδα έχει απελευθερωθεί, τα νησιά παραμένουν σε Αγγλική διοίκηση.

Οι θυσίες τόσο της Ελλάδας όσο και των Δωδεκανήσων στον πόλεμο καθώς και η σύνθεση του πληθυσμού των νησιών, οδηγούσε στο αυτονόητο συμπέρασμα ότι αυτά θα έπρεπε να παραδοθούν από τους συμμάχους στην Ελλάδα. Όμως ως γνωστόν στα γεωστρατηγικά παιγνίδια δεν υπάρχουν αυτονόητα.

Συζήτηση μεταξύ ηγετών εκείνης της εποχής

Η Βρετανία προτείνει κατ’ αρχάς να μοιραστούν τα νησιά ανάμεσα στην Τουρκία και στην Ελλάδα. Όμως τα συμφέροντα της Σοβιετικής Ένωσης η οποία θέλει μια ναυτική βάση στην Μεσόγειο, όσο και η πρόταση των ΗΠΑ να δοθούν σε μια φιλοδυτική χώρα όπως η Ελλάδα, αναγκάζει την Βρετανία να υποχωρήσει. Όμως μετά την συμφωνία των Βρετανών, οι Σοβιετικοί ζητούσαν ως αντάλλαγμα για να συμφωνήσουν ναυτικές βάσεις στα Δαρδανέλια και τον Βόσπορο. Μετά από συζητήσεις και διεκδικήσεις χρόνων, ξαφνικά οι Σοβιετικοί υποχώρησαν και δια του υπουργού εξωτερικών Μολότοφ δέχθηκαν την εκχώρηση των νησιών στην Ελλάδα, τον Ιούνιο του 1946. Κατά την διάρκεια της Συνδιάσκεψης Ειρήνης των Παρισίων που ξεκίνησε στις 29 Ιουλίου 1946 και ολοκληρώθηκε στις 15 Οκτωβρίου του 1946, οι Σοβιετικοί αποδέχθηκαν την παραχώρηση των νησιών στην Ελλάδα όμως απαίτησαν την αποστρατικοποίησή τους.

Κατά την συγκεκριμένη χρονική περίοδο, την Ελλάδα μάστιζε ο εμφύλιος και για τον λόγο αυτόν μάλλον δεν ήταν παρούσα στις διαπραγματεύσεις. Επειδή λοιπόν οι δυτικοί φοβόταν μήπως οι Αριστεροί επικρατήσουν στον εμφύλιο και προσχωρούσαν στους Σοβιετικούς, δέχθηκαν την απαίτησή τους για αποστρατικοποίηση.

Μετά από όλα αυτά συντάχθηκε το άρθρο 14 της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων ως εξής:

«Η Ιταλία εκχωρεί εις την Ελλάδα εν πλήρη κυριαρχία τας νήσους της Δωδεκανήσου, τα κατωτέρω απαριθμούμενος, ήτοι: Αστυπάλαιαν, Ρόδο, Χάλκην, Κάρπαθον, Κάσον, Τήλον, Νήσυρον, Κάλυμνον, Λέρον, Πάτμον, Λιψόν, Σύμην, Κω και Καστελόριζον, ως και τας παρακείμενας νησίδας. Αι ανωτέρω νήσοι θα αποστρατικοποιηθώσι και θα παραμείνωσιν αποστρατιωτικοποιημέναι».

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας της εποχής.

Η Διοίκηση των Δωδεκανήσων περνάει στην Ελλάδα στις 31 Μαρτίου 1947. Στα τόσα χρόνια σκλαβιάς ο ντόπιος πληθυσμός διατήρησε την ελληνική γλώσσα και την ορθόδοξη πίστη του αλώβητη και το όνειρο για ενσωμάτωση με την μητέρα πατρίδα ζωντανό.

Η επίσημη ενσωμάτωση γίνεται στη Ρόδο στις 7 Μαρτίου του 1948 παρουσία του βασιλέως Παύλου Α΄, της Ελληνικής κυβέρνησης και πλήθος κόσμου, που με τραγούδια και δάκρυα στα μάτια βλέπει την ελληνική σημαία να κυματίζει και πάλι περήφανα. Τα νησιά ήταν και θα παραμείνουν Ελληνικά!

Πηγές: 1. Βιβλίο «Η Μάλτα του Αιγαίου» 2. Έντυπη έκδοση το Έθνος της Κυριακής. (Γράφει ο Γιώργος Σαρρής)

#AtheatiLeros #ΑθέατηΛέρος #Λέρος #Λερος #Greece #Leros #LerosHistory #Hellas #Ελλάς #Ελλάδα #ww2 #worldwar2


Λάβετε τις επόμενες αναρτήσεις στο email σας κάνοντας εγγραφή


Τα άρθρα στο παρόν ιστολόγιο, έχουν συγγραφεί και δημοσιευθεί στο facebook σε προγενέστερο χρόνο.